Voorjaarslezing Documentatiecentrum Vlaams-Brabant en Rijksarchief Leuven.
Plaatsnamen in Vlaams-Brabant. Van talig teken over historische realiteit tot sociale constructie
In de voorjaarslezing 2019 op 22 juni 2019 richten we onze blik op de bijdrage van de toponymie voor lokaal historisch onderzoek.
In een eerste luik belichten we de talige aspecten van plaatsnamen, de methodes om hen te verklaren en de invalshoeken om hen te interpreteren. Plaatsnamen bieden immers niet enkel inzicht in de fysische kenmerken van (historische) landschappen en nederzettingen. Ze zijn ook verklikkers van de manieren waarop bewoners en gebruikers aan elementen uit hun omgeving identiteit en betekenis gaven.
In een tweede luik gaan we dieper in op enkele gevalstudies van verzameling, verwerking en interpretatie van plaatsnamen in Vlaams-Brabant. Zo kan je de opzet en het nut van de Leuvense toponiemendatabank, de betekenis van Lakense toponiemen op het vlak van historische aardrijkskunde en cultuurgeschiedenis, en de meerwaarde van onderzoek naar recente gebruikstoponiemen of volksnamen ontdekken.
Op deze voorjaarslezing laten taalkundigen, archeologen, historici en heemkundigen je kennismaken met de theorie en praktijk van de studie van toponiemen en met processen van plaatsnaamgeving.
Programma 10.00 uur: onthaal met koffie/thee; 10.15 uur: welkomstwoord; 10.20 uur: Theorie en praktijk van de plaatsnaamkunde – Magda Devos, UGent & Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie; 11.10 uur: Plaatsnamen en het historische landschap: hun waarde als bron voor de archeologische realiteit maar ook voor de perceptie van het landschap in het verleden – Dries Tys (Vrije Universiteit Brussel);
12.00 uur: broodjeslunch 13.00 uur: De geïntegreerde Leuvense toponiemendatabank in opbouw – Marika Ceunen (Stadsarchief Leuven); 13.30 uur: Toponymie als toegang tot de historische aardrijkskunde en cultuurgeschiedenis van Noordwest-Brusselse gemeenten – Pierre Van Nieuwenhuysen (Heemkundige kring Graafschap Jette); 14.00 uur: Overijse in de "talencorridor". Conceptualisering en perceptie aan de hand van tweetalig microtoponymisch onderzoek – Guy Vande Putte; 14.30 uur: Van “Klein Rusland” (1925) tot “De Apenplaneet” (1975): volksnamen voor sociale wijken in Vlaanderen – Evert Vandeweghe (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Locatie Villerscollege Vaartstraat 24 3000 Leuven. Datum Zaterdag 22 juni 2019 van 10 tot 15 uur. Informatie Provincie Vlaams-Brabant Dienst Erfgoed, tel. 016 26 76 77 erfgoed@vlaamsbrabant.be Rijksarchief Leuven tel. 016 31 49 54 rijksarchief.leuven@arch.be
Opgeven Deelname is gratis, maar de plaatsen zijn beperkt. Gelieve u in te schrijven vóór maandag 17 juni 2019 via documentatiecentrum@vlaamsbrabant.be